Neeraj Chopra Information In Marathi : नीरज चोप्रा हे भारतीय खेळ आणि विशेषतः भारतीय ऍथलेटिक्सचे समानार्थी नाव आहे. तो जगातील सर्वात प्रतिभावान आणि यशस्वी भालाफेकपटूंपैकी एक आहे आणि त्याच्या कर्तृत्वामुळे तो भारतातील राष्ट्रीय नायक बनला आहे. या लेखात, आम्ही नीरज चोप्रा यांचे जीवन, कारकीर्द आणि उपलब्धी यांचे तपशीलवार विहंगावलोकन देऊ.
प्रारंभिक जीवन आणि पार्श्वभूमी
नीरज चोप्रा यांचा जन्म 24 डिसेंबर 1997 रोजी उत्तर भारतातील हरियाणा राज्यातील पानिपत जिल्ह्यातील खांद्रा गावात झाला. तो शेतकरी कुटुंबातून आला आहे आणि तो एका नम्र घरात वाढला आहे. माफक साधनं असूनही नीरजला लहानपणापासूनच खेळाची आवड होती. भालाफेकीकडे तो विशेषत: ओढला गेला होता आणि लहानपणापासूनच त्याच्यात या खेळाची नैसर्गिक प्रतिभा असल्याचे दिसून आले.
शिक्षण आणि करिअरची सुरुवात
नीरज चोप्राचे शालेय शिक्षण चंदीगडच्या डीएव्ही कॉलेजमध्ये झाले, जिथे त्यांनी प्राथमिक आणि माध्यमिक शिक्षण पूर्ण केले. या काळात, त्याने अॅथलेटिक्सची आवड जोपासली आणि भालाफेकीचे प्रशिक्षण घेण्यास सुरुवात केली.
2012 मध्ये, नीरज चोप्राने स्थानिक स्तरावरील भालाफेक स्पर्धांमध्ये भाग घेण्यास सुरुवात केली. या स्पर्धांमधील त्याच्या कामगिरीने क्रीडा अधिकाऱ्यांचे लक्ष वेधून घेतले आणि लवकरच त्याची आंतरराष्ट्रीय स्पर्धांमध्ये भारताचे प्रतिनिधित्व करण्यासाठी निवड झाली. त्याने राष्ट्रकुल युवा खेळांसह अनेक आंतरराष्ट्रीय स्पर्धांमध्ये भाग घेतला, जिथे त्याने सुवर्णपदक जिंकले.
Read More : MS Dhoni Information In Marathi
करिअर ठळक मुद्दे
भालाफेकपटू म्हणून नीरज चोप्राची कारकीर्द अभूतपूर्व नव्हती. 2016 मध्ये त्याने कनिष्ठ गटात 86.48 मीटर भालाफेक करून राष्ट्रीय विक्रम केला. हा विक्रम आजही कायम आहे.
2018 मध्ये नीरज चोप्राने गोल्ड कोस्ट, ऑस्ट्रेलिया येथे झालेल्या कॉमनवेल्थ गेम्समध्ये सुवर्णपदक जिंकले. त्याने 86.47 मीटर फेक करून पुन्हा राष्ट्रीय विक्रम मोडला. या विजयामुळे राष्ट्रकुल स्पर्धेत सुवर्णपदक जिंकणारा तो पहिला भारतीय भालाफेकपटू ठरला.
त्याच वर्षी नीरज चोप्राने इंडोनेशियातील जकार्ता येथे झालेल्या आशियाई क्रीडा स्पर्धेतही सुवर्णपदक जिंकले. त्याने 88.06 मीटर भाला फेकून या प्रक्रियेत आणखी एक राष्ट्रीय विक्रम केला. आशियाई क्रीडा स्पर्धेत भालाफेकीत भारताचे हे पहिले सुवर्णपदक ठरले.
2021 मध्ये, नीरज चोप्राने टोकियो ऑलिम्पिकमध्ये भाग घेतला आणि त्याने पुरुषांच्या भालाफेक स्पर्धेत सुवर्णपदक जिंकले. त्याने 87.58 मीटर अंतरावर भालाफेक केली, हा नवा राष्ट्रीय विक्रम होता. या विजयामुळे तो ऑलिम्पिकमध्ये ट्रॅक आणि फील्डमध्ये सुवर्णपदक जिंकणारा पहिला भारतीय खेळाडू ठरला.
नीरज चोप्राची उपलब्धी
भालाफेकपटू म्हणून नीरज चोप्राची कामगिरी काही कमी नाही. त्याच्या काही उल्लेखनीय कामगिरींमध्ये हे समाविष्ट आहे:
- 2018 मध्ये कॉमनवेल्थ गेम्समध्ये सुवर्णपदक
- 2018 मध्ये आशियाई क्रीडा स्पर्धेत सुवर्णपदक
- २०19 मध्ये टोकियो ऑलिम्पिकमध्ये सुवर्णपदक
- 2016 मध्ये कनिष्ठ गटात राष्ट्रीय विक्रम केला
- 2021 मध्ये वरिष्ठ श्रेणीत राष्ट्रीय विक्रम प्रस्थापित केला
या कामगिरीशिवाय, नीरज चोप्रा यांना अनेक पुरस्कार आणि प्रशंसा देखील मिळाली आहेत. 2018 मध्ये, त्याला अर्जुन पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले, जो क्रीडा क्षेत्रातील उत्कृष्टतेसाठी भारताचा सर्वोच्च सन्मान आहे. 2020 मध्ये, त्यांना पद्मश्रीने सन्मानित करण्यात आले, जो भारतातील चौथा-सर्वोच्च नागरी पुरस्कार आहे.
काय आहे नीरज चोप्राचा रेकॉर्ड?
नीरज चोप्राने आपल्या कारकिर्दीत भालाफेकपटू म्हणून अनेक विक्रम केले आहेत. येथे त्याच्या काही उल्लेखनीय नोंदी आहेत:
- नीरज चोप्राने 2016 मध्ये 86.48 मीटर भालाफेक करून कनिष्ठ गटात राष्ट्रीय विक्रम प्रस्थापित केला. हा विक्रम आजही कायम आहे.
- नीरज चोप्राने मार्च 2021 मध्ये पटियाला येथे इंडियन ग्रांप्रीमध्ये 88.07 मीटर फेक करून वरिष्ठ प्रकारात स्वतःचा राष्ट्रीय विक्रम मोडला.
- इंडोनेशियातील जकार्ता येथे 2018 च्या आशियाई क्रीडा स्पर्धेत नीरज चोप्राची 88.06 मीटरची थ्रो हा केवळ राष्ट्रीय विक्रमच नाही तर खेळांचा विक्रमही होता.
हे लक्षात घेण्यासारखे आहे की 2021 मध्ये टोकियो ऑलिम्पिकमध्ये, नीरज चोप्राने 87.58 मीटर भालाफेक करून सुवर्णपदक जिंकले, जो एक नवीन राष्ट्रीय विक्रम देखील होता.
नीरज चोप्राने सुवर्णपदक कधी जिंकले?
नीरज चोप्राने भालाफेकपटू म्हणून आपल्या कारकिर्दीत अनेक सुवर्णपदके जिंकली आहेत. त्याचे काही उल्लेखनीय सुवर्णपदक येथे आहेत:
- नीरज चोप्राने 2018 मध्ये ऑस्ट्रेलियातील गोल्ड कोस्ट येथे झालेल्या कॉमनवेल्थ गेम्समध्ये सुवर्णपदक जिंकले होते.
- 2018 मध्ये इंडोनेशियातील जकार्ता येथे झालेल्या आशियाई क्रीडा स्पर्धेतही त्याने सुवर्णपदक जिंकले होते.
- नीरज चोप्राने २०२१ मध्ये टोकियो ऑलिम्पिकमध्ये सुवर्णपदक जिंकले, ऑलिम्पिकमध्ये ट्रॅक आणि फील्डमध्ये सुवर्णपदक जिंकणारा पहिला भारतीय खेळाडू ठरला.
हे सुवर्णपदक जिंकणे नीरज चोप्राच्या कारकिर्दीतील महत्त्वपूर्ण कामगिरी आहेत आणि त्यांनी भारतातील आतापर्यंतच्या महान भालाफेकपटूंपैकी एक म्हणून त्याचे स्थान निश्चित केले आहे.
नीरज चोप्राने आपल्या करिअरची सुरुवात कशी केली?
नीरज चोप्राची भालाफेककार म्हणून करिअरची सुरुवात किशोरवयात झाली. लहानपणापासूनच त्याला खेळाची आवड होती आणि तो मोठा झाल्यावर अॅथलेटिक्ससाठी त्याची नैसर्गिक प्रतिभा दिसून आली.
नीरज चोप्राने 11 वर्षांचा असताना भालाफेकीचे प्रशिक्षण सुरू केले. त्याला सुरुवातीला त्याच्या काकांनी प्रशिक्षित केले होते, जे माजी अॅथलीट देखील होते. नीरजने लवकर वचन दिले आणि त्याच्या काकांनी त्याची क्षमता ओळखली. त्याने नीरजला खेळाकडे गांभीर्याने घेण्याचा सल्ला दिला आणि त्याला स्थानिक पातळीवरील स्पर्धांमध्ये सहभागी होण्यासाठी प्रोत्साहित केले.
2012 मध्ये, नीरज चोप्राने स्थानिक स्तरावरील भालाफेक स्पर्धांमध्ये भाग घेण्यास सुरुवात केली. Neeraj Chopra Information In Marathi या स्पर्धांमधील त्याच्या कामगिरीने क्रीडा अधिकाऱ्यांचे लक्ष वेधून घेतले आणि लवकरच त्याची आंतरराष्ट्रीय स्पर्धांमध्ये भारताचे प्रतिनिधित्व करण्यासाठी निवड झाली. त्याने राष्ट्रकुल युवा खेळांसह अनेक आंतरराष्ट्रीय स्पर्धांमध्ये भाग घेतला, जिथे त्याने सुवर्णपदक जिंकले.
नीरज चोप्राची प्रतिभा आणि समर्पण लहानपणापासूनच दिसून आले आणि त्यांनी भालाफेकपटू म्हणून आपले कौशल्य सुधारण्यासाठी कठोर परिश्रम घेतले. खेळाबद्दलची त्याची आवड आणि त्याच्या नैसर्गिक प्रतिभेने त्याला यश मिळवून दिले आणि तो भारतातील सर्वात यशस्वी आणि नामांकित खेळाडूंपैकी एक बनला आहे.
नीरज चोप्राचा पगार किती आहे?
नीरज चोप्राचे नेमके पगार किती हे जाहीरपणे सांगितलेले नाही. तथापि, भारतातील एक अव्वल ऍथलीट म्हणून, तो विविध स्त्रोतांकडून लक्षणीय रक्कम कमावतो.
नीरज चोप्राचे Adidas, Gatorade आणि JSW ग्रुपसह प्रमुख ब्रँड्ससोबत अनेक एंडोर्समेंट डील आहेत. ब्रिजस्टोन, रेड बुल आणि आयशर ट्रक्स आणि बसेससह ते भारतातील इतर अनेक ब्रँडशी देखील संबंधित आहेत.
समर्थन सौद्यांव्यतिरिक्त, नीरज चोप्राला भारतीय क्रीडा प्राधिकरण (SAI) आणि अॅथलेटिक्स फेडरेशन ऑफ इंडिया (AFI) यांचे देखील समर्थन आहे. SAI आणि AFI भारतीय खेळाडूंना प्रशिक्षण, स्पर्धा आणि इतर खर्चासाठी आर्थिक सहाय्य देतात.
उत्पन्नाच्या या स्रोतांव्यतिरिक्त, नीरज चोप्राला स्पर्धा जिंकण्यासाठी बक्षीस रक्कम देखील मिळते. उदाहरणार्थ, त्याला रु.चे रोख बक्षीस मिळाले. 2021 मध्ये टोकियो ऑलिम्पिकमध्ये सुवर्णपदक जिंकल्याबद्दल हरियाणा सरकारकडून 75 लाख रु.
एकूणच, नीरज चोप्राची कमाई वर्षाला कित्येक कोटी रुपयांच्या श्रेणीत असल्याचा अंदाज आहे.
भालाफेक किती भारी आहे?
पुरुषांच्या भालाफेक स्पर्धांमध्ये वापरल्या जाणाऱ्या भालाचे वजन 800 ग्रॅम किंवा अंदाजे 1.76 पौंड असते. महिलांच्या भालाफेक स्पर्धांमध्ये वापरले जाणारे भाला थोडे हलके असते आणि त्याचे वजन 600 ग्रॅम किंवा अंदाजे 1.32 पौंड असते.
भालाफेकीची लांबी देखील खेळाडूचे लिंग आणि वयानुसार बदलते. पुरुषांच्या स्पर्धांमध्ये, भालाची लांबी 2.6 ते 2.7 मीटर दरम्यान असावी, तर महिलांच्या स्पर्धांमध्ये, भालाची लांबी 2.2 ते 2.3 मीटर दरम्यान असावी. Neeraj Chopra Information In Marathi ज्युनियर स्पर्धांसाठी, भालाची लांबी कमी असते.
भालाचे वजन आणि लांबी हे महत्त्वाचे घटक आहेत जे फेकण्याचे अंतर आणि प्रक्षेपणावर परिणाम करतात. खेळाडूंनी योग्य फॉर्म राखून आणि फाऊल टाळून शक्य तितक्या दूर भालाफेक करण्यासाठी त्यांचे तंत्र, सामर्थ्य आणि कौशल्य वापरणे आवश्यक आहे.
सर्वात लांब भाला कोण फेकतो?
पुरुषांच्या इतिहासातील सर्वात लांब भालाफेक 98.48 मीटर (323 फूट, 1 इंच) आहे आणि 1996 मध्ये जर्मनीतील जेना इंटरनॅशनल थ्रो मीटमध्ये झेक प्रजासत्ताकच्या जॅन झेलेझनीने मिळवला होता. हा विक्रम आजही कायम आहे आणि एक मानला जातो. खेळाच्या इतिहासातील सर्वात मोठी कामगिरी.
महिलांसाठी, भालाफेकीचा सध्याचा जागतिक विक्रम हा 72.28 मीटर (237 फूट, 1 इंच) आहे, जो 2008 बीजिंग ऑलिम्पिकमध्ये चेक प्रजासत्ताकच्या बार्बोरा स्पोटाकोव्हाने स्थापित केला होता. स्पोटाकोव्हाने दोन ऑलिम्पिक सुवर्णपदके जिंकली आहेत आणि ती आजवरच्या सर्वोत्तम महिला भालाफेकपटूंपैकी एक मानली जाते.
हे लक्षात घेण्यासारखे आहे की हे रेकॉर्ड साध्य करणे आश्चर्यकारकपणे कठीण आहे आणि नैसर्गिक प्रतिभा, तांत्रिक कौशल्य आणि समर्पित प्रशिक्षण आणि सराव यांचे संयोजन आवश्यक आहे. बहुसंख्य व्यावसायिक भालाफेक करणारे या अंतराच्या जवळपास कुठेही फेकण्यास सक्षम नाहीत.
भालाचा शोध कोणी लावला?
भालाचा इतिहास प्राचीन काळापासूनचा आहे आणि भालाचा शोध कोणी लावला हे स्पष्ट नाही. तथापि, भालाफेक हा प्राचीन ग्रीसपासून ऍथलेटिक स्पर्धांचा एक भाग आहे, जेथे पेंटॅथलॉन आणि प्राचीन ऑलिंपिक खेळांमध्ये त्याचा समावेश करण्यात आला होता.
प्राचीन भाला सामान्यतः लाकडापासून बनलेला होता आणि कालांतराने त्याची रचना विकसित होत गेली. Neeraj Chopra Information In Marathi उदाहरणार्थ, ग्रीक लोकांनी चामड्याच्या पट्ट्यासह भाला विकसित केला ज्याचा वापर फेकणाऱ्याचा फायदा वाढवण्यासाठी आणि फेकण्याची अचूकता सुधारण्यासाठी केला गेला.
प्राचीन रोममध्ये भाला फेकणे देखील लोकप्रिय होते, जेथे ते सैनिकांसाठी प्रशिक्षण व्यायाम म्हणून वापरले जात होते. रोमन लोकांनी पिलम नावाची एक जड आणि जाड भाला विकसित केली, जी युद्धात वापरण्यासाठी तयार केली गेली होती.
शतकानुशतके, भालाची रचना सामग्री, वजन आणि आकारात सुधारणांसह विकसित होत राहिली. आज, आधुनिक भाला सामान्यत: कार्बन फायबरसारख्या हलक्या वजनाच्या सामग्रीपासून बनविलेले असतात आणि खेळाडूंनी फेकले तेव्हा जास्तीत जास्त अंतर आणि अचूकता प्राप्त करण्यासाठी डिझाइन केलेले असतात.
निष्कर्ष
भालाफेक करणारा नीरज चोप्राचा प्रवास लाखो भारतीयांसाठी प्रेरणादायी आहे. नम्र सुरुवातीपासून यशापर्यंतचा त्यांचा उदय हा कठोर परिश्रमाच्या सामर्थ्याचा दाखला आहे